Таң

Күн

Бесін

Екінті

Ақшам

Құптан

ЛУДОМАНИЯНЫҢ ШАРИҒАТТАҒЫ ҮКІМІ ҚАНДАЙ?

ҚМДБ Ғұламалар кеңесі muftyat.kz 10.11.2023 6050 0 пікір
ЛУДОМАНИЯНЫҢ ШАРИҒАТТАҒЫ ҮКІМІ ҚАНДАЙ?

Лудомания ойынқұмарлық деген мағынаны білдіреді. Лудомания (гемблинг, игромания) термині құмар ойынға тәуелділік деген мағына береді. Шариғатта кез келген ойынға құмар араласса харам, үлкен күнә саналады («Әл-маусуату әл-фиқһия»: 39/407).

Алла Тағала Құранда былай дейді: «Уа, иман келтіргендер! Ақиқатында арақ-шарап (сынды мас қылып, ақылынан адастыратын нәрселер), құмар һәм өзге де ұтыс ойындары, табыну үшін орнатылған пұттар және жебелермен (құмалақ, карта сынды басқа да нәрселермен) бал ашу – шайтанның лас істерінен. Ендеше (екі дүниеде де) мақсат-мұраттарыңа жету үшін бұлардан аулақ болыңдар. Шайтан сендердің араларыңа арақ, құмар ойындары арқылы дұшпандық пен жеккөрушілік салып және Алланы еске алудан, намаздан тыюды көксейді. Сендер сонда да доғармайсыңдар ма?» – деген («Мәида» сүресі, 90-91 аяттар).

Сахаба Әбу Һұрайрадан (Алла оған разы болсын) жеткен хадисте Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Біреу бауырына «кел, құмар ойын ойнайық» десе, садақа берсін», – деген (Бұхари). Бұл хадис құмар ойнауға шақырудың өзі күнә екенін меңзейді. Ал Жәбир (Алла оған разы болсын) жеткізген келесі хадисте: «Харамнан өскен ет (яғни адам) жәннатқа кірмейді», – деген (Ибн Хиббан, №5567).

Құмар ойынға тәуелділік, яғни лудомания, гемблинг, игроманияның жеке тұлғаға және қоғамға тигізер зардабы ауыр. Олар:

1. Құмар ойынға тәуелділік отбасының шырқын бұзып, елдің берекетін кетіреді, қоғамды құлдыратады;

2. Адамның уақытын, мал-дүниесін зая кетіріп, қарызға батырады;

3. Экономикаға кері әсерін береді, адамның өмірін тек иллюзиямен шектейді;

4. Бойын жалқаулыққа, масылдыққа, жауапсыздыққа үйретіп, ақша үшін арын, намысын сататын төмен дәрежеге түсіреді;

5. Жеке тұлғаның жүйкесін тоздырып, тіпті өзіне қол жұмсауға (суицидке) дейін алып барады;

6. Құмар ойыннан ұтылған адамның өзінің серіктеріне деген көреалмаушылығы, кекшілдігі артады. Осылайша араларында дұшпандық пайда болып, бірін-бірі өлтіруге дейін барады. Құмар ойыны арқылы тапқан ақша біреудің ақысын жеу болып саналады және адал болмайды. Ибн Аббастан жеткен риуаятта Алла елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Алла Тағала бір қауымға бір нәрсені харам еткен болса, онда оның ақшасын алуды да харам етті», – деген (Дарақұтни,№318).

Әл-Азһардың бұрынғы шейхы Жадду әл-Хақ құмар ойындарға қатысты: «Құмар ойынның харам болу себебінің бірі – адамның психологиясына зиян келтіруі. Құмар ойнайтын адамның жеңіл жолмен ақша табамын деген қиялы еңбек етуден тыйылуға, жалқаулыққа, ақыл-ойының әлсіреуіне алып барады. Егіншілікке, өнеркәсіпке, сауда-саттыққа мән бермейді. Салдарынан экономикаға кері әсері тиеді. Сондай-ақ шаңырақтың шайқалуына, байдың кедейге айналуына себеп болады. Оған қоғамда орын алып жатқан көптеген жағдаяттар куә», – деп пәтуа берген.

Егер ойынға құмар араласпағанның өзінде оған әуестігі құлшылығына кедергі болса, уақытын зая кетірсе, психикасы мен болмысына зиян келтірсе, өмірлік қажеттіліктеріне тосқауыл болса, сондай-ақ балағат сөздер айтып, ұрыс-төбелеске алып барса, мұндай ойынға шариғатымызда тыйым салынады.

ҮКІМ:

1. Лудомания (гемблинг, игромания) – харам.
2. Құлшылыққа, отбасылық және басқа да қоғамдық міндеттеріне кедергі келтіретін ойын құмарлыққа тыйым салынады.

 

ҚМДБ Ғұламалар кеңесі

Пікірлер (0)

Тіркелген қолданушылар ғана пікір қалдыра алады. Сайтқа кіру